Antropologia sądowa

W poniedziałek, 23 listopada 2020 r., uczniowie klas medycznych naszego liceum mieli okazję wziąć udział w kolejnym już, w tym roku szkolnym, seminarium on-line. Tym razem uczestniczyliśmy w pierwszych zajęciach z cyklu „Biologia sądowa”, które poprowadził Pan Kamil Kisiel – student Wydziału Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, członek Sekcji Biologii Sądowej KNP UAM. Z uwagi na aktualną sytuację epidemiologiczną wykładu on-line wysłuchaliśmy w swoich domach, a nie w szkole. Aczkolwiek to nie przeszkodziło nam w poznaniu nowych zagadnień z tej dziedziny nauki. Seminarium poświęcone było antropologii sądowej, czyli nauce stanowiącej połączenie antropologii fizycznej oraz osteologii, wykorzystywanej do badań szczątków ludzkich. Poruszone zostały przede wszystkim zagadnienia dotyczące antropologicznej analizy kości – istotnej metody stosowanej przez współczesnych kryminalistyków. Prowadzący wykład, Pan Kamil Kisiel, rozpoczął spotkanie od szczegółowego scharakteryzowania poszczególnych etapów procesu rozkładu zwłok, omówienia metod analizy i opisania szczątków na przykładzie grobu zbiorowego. Dowiedzieliśmy się również, czym zajmuje się antropolog sądowy oraz w jaki sposób antropologia może przyczynić się do rozwiązania sprawy sądowej. Pan Kamil przybliżył nam w tym celu osobę Billa Bassa – światowej sławy amerykańskiego antropologa sądowego, legendarnego „detektywa kości”. Mieliśmy również okazję poznać sposoby identyfikacji płci, wieku, stanu zdrowia w oparciu o materiał kostny. Pan Kamil wyjaśnił nam, iż odróżnienie czaszki męskiej od czaszki żeńskiej jest możliwe na podstawie zarysu łuków brwiowych, kształtu oczodołów oraz kąta żuchwy. Ponadto zapoznaliśmy się z metodami rozpoznawania płci i wieku osobniczego w oparciu o budowę miednicy, stopień starcia zębów czy obliterację szwów czaszkowych. Omówione zostały również pojęcia: rekonstrukcji wysokości przeżyciowej osobnika oraz antropometrii. Następnie Pan Kamil przedstawił nam najczęstsze urazy i zmiany patologiczne, które można zaobserwować na ludzkich kościach, i które odgrywają ważna rolę w identyfikacji osobnika, szczególnie podczas analizy miejsca zbrodni. Okazało się to bardzo ciekawe ze względu na fakt, iż zaprezentowane urazy kostne zostały zilustrowane zdjęciami określonych elementów składowych szkieletu, na których one wystąpiły. Na podstawie tych zdjęć mogliśmy dowiedzieć się, jaką wielkość i kształt mają określone rany, na przykład rany postrzałowe lub kłute, jak wygląda staw rzekomy i o czym świadczy jego obecność, w jaki sposób objawiają się choroby, takie jak kostniakomięsak lub osteoporoza. Zapoznaliśmy się także z metodami rekonstrukcji twarzy człowieka na podstawie budowy czaszki, które pozwalają na jak dokładniejsze odwzorowanie wyglądu twarzy danej osoby. Cała prezentacja była bardzo bogata w rozmaite zdjęcia i schematy. Nie zabrakło ponadto ciekawostek i zagadek, które chętne osoby miały okazję rozwiązać. Po zakończeniu seminarium była również możliwość zadawania pytań Panu Kamilowi, który chętnie udzielał na nie odpowiedzi.

Wykład, który poprowadził Pan Kamil Kisiel, bardzo nas zainteresował, a jego treść szczególnie zapadła nam w pamięć. Dzięki niemu pogłębiliśmy swoją wiedzę na temat budowy układu kostnego człowieka, dowiedzieliśmy się, co można wyczytać ze szkieletu, a także zapoznaliśmy się z tajnikami pracy antropologa sądowego. Bardzo dziękujemy za niezwykle ciekawe zajęcia. Jesteśmy zainteresowani uczestnictwem w kolejnych wykładach z tematyki biologii sądowej, organizowanych przez Wydział Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Julia Liszkowska